Hooggevoeligheid bij kanker

Veel mensen ervaren na de diagnose kanker en de diverse behandelingen een gevoeligheid waar zij voor de diagnose wellicht geen last van hadden. We hebben het hier over gevoeligheid voor bijvoorbeeld licht en geluid. Als therapeuten herkennen wij deze (over)gevoeligheid als symptoom bij mensen die hoogsensitief zijn, maar ook mensen met een burn-out ervaren vaak dergelijke klachten. Waar het door ontstaat, is niet duidelijk. Het vermoeden is dat een dergelijke diagnose met de daarbij behorende behandelingen als zo ingrijpend ervaren worden dat er sprake is van een acute traumatische stressstoornis.

Wat is hooggevoeligheid?
Hooggevoeligheid betekent dat je als mens meer prikkels en indrukken ervaart dan gemiddeld. Hoogsensitieve mensen ervaren bijvoorbeeld 35 prikkels per seconden tegenover 2 prikkels per seconde bij andere mensen. Een enorm verschil. Die prikkels worden met name ervaren via de zintuigen: (over)last van licht, geluid, smaaksensaties, aanraking en sfeer. Als je brein continu overprikkelt wordt, heeft dat grote consequenties voor de energiehuishouding. Het continu ‘aan staan’ vergt namelijk veel energie. Het is daarom erg belangrijk dat je rekening houdt met deze (tijdelijke) overprikkeling.

Wat kun je doen?
Allereerst is het belangrijk dat je niet over je grenzen heen gaat. De ingrijpende diagnose, behandelingen die een uitwerking hebben op lichaam en geest. Neem de tijd om hier goed van te herstellen en alles een plekje te geven.

Zorg daarnaast dat je voldoende rust neemt en activiteiten onderneemt die energie geven. Het kan zomaar zijn dat jouw prioriteiten veranderd zijn in je leven. Wees je daarom bewust van wat je gevoel je zegt. Het hoofd (gedachtes) heeft vaak de regie maar het is het gevoel dat aangeeft waar je behoefte aan hebt.

Vergelijk jezelf ook niet met anderen maar accepteer de situatie zoals deze nu voor jou is. Jij bent de hoofdrolspeler in je eigen leven, niet je partner, buren of collega’s. Zorg goed voor jezelf en zorg dat je batterij vol is.

Verspreid je energie over de dag, over de week. Wissel activiteiten af met momenten van rust en ontspanning en kijk ook wat er op de werkvloer mogelijk is om de overprikkeling zo min mogelijk kans te geven.

Aanpassingen op de werkvloer
Vaak durven mensen met kanker niet te benoemen dat ze ergens last van hebben. Ze willen weer gewoon aan het werk en niet zeuren over kleine ongemakken, maar veel ongemakken zijn met simpele aanpassingen op te lossen.

Gevoeligheid voor licht: vraag om een werkplek waar het licht gedimd kan worden of uit kan. Als dit niet mogelijk is omdat het centraal geregeld wordt, kijk dan of het dragen van een bril met getinte glazen uitkomst biedt.

Gevoeligheid voor geluid: vermijdt drukke (werk)plekken en drukke vergaderingen. Kijk of je thuis kan werken, op andere (minder drukke) uren of vraag om een rustige werkplek. Is jouw aanwezigheid gewenst bij een vergadering dan kun je vragen of de belangrijkste agendapunten als eerste besproken kunnen worden en verlaat de vergadering na maximaal een uur. Sowieso is het verstandig om – ongeacht van welke overprikkeling je last hebt – na ieder uur even een korte pauze te nemen.

Gevoeligheid voor sfeer: vraag om werk waarbij conflicten minder snel een rol zullen spelen of kijk of je (tijdelijk) wat meer solistisch werk kan doen of werk dat meer op de achtergrond gedaan kan worden.

Maak afspraken over hoe je het werk zo goed mogelijk in kunt delen waardoor je zo min mogelijk last hebt van energievreters en je geconcentreerd en met aandacht je werk kunt doen. Zo ook kun je afspraken maken over de communicatie met de collega’s. Misschien vind je het fijn als iedereen aan je vraagt hoe het met je gaat, maar soms ook kan steeds het zelfde verhaal vertellen ervoor zorgen dat je continu met je ‘ziekzijn’ bezig bent en niet aan werken toekomt. Je kunt dan bijvoorbeeld afspreken dat je één contactpersoon op de hoogte houdt van de ontwikkelingen en dat die persoon jouw collega’s op de hoogste stelt. Een andere mogelijkheid is dat je bijvoorbeeld wekelijks een mail aan iedereen schrijft of een koffiemomentje hebt met al je collega’s waarin je aangeeft hoe het met je gaat en waar je behoefte aan hebt.  

sommige zaken je helpen bij het verwerken van gebeurtenissen of de fases van rouw. Zo kun je jezelf bijvoorbeeld de vraag stellen: “Waar haal ik kracht uit?” Of de vraag: “Wat helpt mij?” Praten met een vriend(in) of coach of liever niet, misschien schrijven of schilderen, geeft een ontspanningsoefening je rust of vind je troost in de natuur? Het gaat erom dat jij jouw manier vindt hoe met deze ziekte en de gevolgen daarvan om te gaan en weer (veer)kracht te vinden. Om opnieuw je plek te vinden in een wereld die zo veranderd is.

Klik hieronder om terug te gaan naar het nieuwsoverzicht: