Rouwen bij kanker

Wanneer je de diagnose kanker krijgt, staat je wereld op zijn kop. Alles is onzeker. Je gezondheid, relatie, gezin, werk en toekomstperspectief. Je bent verdwaald in je eigen leven… Kortom, het rouwproces is begonnen.

Wat is rouw
Rouw is een normale reactie op een ingrijpende gebeurtenis in iemands leven. Geen enkel proces is daarin het zelfde. Rouwen is lopen op een slingerend pad tussen verleden en toekomst, de dualiteit tussen denken en voelen. Enerzijds weer het leven oppakken en anderzijds het gevoel van angst, onmacht en verdriet. Kan de ziekte gestopt worden of niet? Het ondergaan van al die onderzoeken en behandelingen, hoe ziet de toekomst eruit? Je leeft letterlijk en figuurlijk tussen hoop en angst.

Elisabeth Kübler Ross – een Zwitsers- Amerikaans psychiater – heeft jarenlang onderzoek gedaan en heeft vijf rouwfases beschreven. Deze kunnen inzicht, (h)erkenning en steun bieden.

Rouwfase 1 Ontkenning: Dit gebeurt niet bij mij
Het is een natuurlijke vorm van zelfbescherming, Het werkt als een buffer na het schokkende bericht, om zo de tijd te krijgen om tot jezelf te komen. Verstandelijk weet je heus wel wat er gebeurt is, maar je gevoel en hart hebben nog wat tijd nodig om het te verwerken.

Rouwfase 2 Boosheid: Waarom bij mij?
Als de waarheid is doorgedrongen ontstaat er vaak boosheid of angst. Je zet je af en je kunt boos zijn op alles en iedereen. Een logische reactie want ineens is de vanzelfsprekendheid van een groot deel van je leven weg en wat je staat te wachten is niet altijd duidelijk.

Rouwfase 3 Verzet en onderhandeling
Je wilt het gevecht aangaan en je wilt laten zien dat ze jou er niet onder krijgen. Je zal er alles aan doen om het verschil te maken, door doelen voor jezelf te stellen. Zo wordt het slechte nieuws verzacht.

Rouwfase 4 Depressie
Deze fase wordt grotendeels veroorzaakt door de machteloosheid en het niet begrepen voelen. In deze fase kan je jezelf terugtrekken en afsluiten voor communicatie. Je treedt naar binnen en er is weinig actie.

Rouwfase 5 Aanvaarding
Je accepteert het lot, het is zoals het is. Je beseft dat je verder moet met je leven en er volgt een periode van acties en nieuwe perspectieven. Met vallen en opstaan, lukt het je om je leven weer vorm te geven. 

Deze 5 fases volgen elkaar niet persé in deze volgorde op. Veelal lopen ze door elkaar heen en kunnen ze zich gedurende de tijd herhalen. Het is geen lijstje dat je kunt afvinken.  Ook zijn er andere inzichten en methodes die diverse fases van rouw doorlopen. Bij sommigen zijn er 4 of 7 fases.

Deze tijd vraag aandacht en ruimte en iedereen doet dit op zijn of haar eigen manier en in een eigen tempo. Er staat geen tijd voor rouw, voor verwerking. Wel kunnen sommige zaken je helpen bij het verwerken van gebeurtenissen of de fases van rouw. Zo kun je jezelf bijvoorbeeld de vraag stellen: “Waar haal ik kracht uit?” Of de vraag: “Wat helpt mij?” Praten met een vriend(in) of coach of liever niet, misschien schrijven of schilderen, geeft een ontspanningsoefening je rust of vind je troost in de natuur? Het gaat erom dat jij jouw manier vindt hoe met deze ziekte en de gevolgen daarvan om te gaan en weer (veer)kracht te vinden. Om opnieuw je plek te vinden in een wereld die zo veranderd is.

Mag ik lachen door mijn tranen
Mag ik eigen wegen banen
Mag ik de leegte vullen
Mag ik mijn pijn verhullen
Mag ik klein zijn, hulpeloos
Mag ik boos zijn, zó boos, ZO BOOS!
Mag ik, mag ik even
Mag ik mijn eigen leven? 

Klik hieronder om terug te gaan naar het nieuwsoverzicht: